Zeytinburnu Belediyesi’nden şehir hafızasına önemli bir katkı daha: Hane’lerden Numaralı Ev’lere

Hane’lerden Numaralı Ev’lere Osman Nuri Ergin’den 1927 İstanbul’u Bina ve Arazi Cetvelleri isimli bu hacimli çalışma Erol Ölçer tarafından yayına hazırlandı. Çalışmanın ana kaynağı, 1927 Nüfus Tahriri hazırlık çalışmaları kapsamında İstanbul’da yapılan nümerotaj esnasında, başında “Mektupçu Osman Bey” diye bilinen Osman Nuri Ergin’in bulunduğu, Şehremaneti Nümerotaj Heyeti’nin hazırladığı bina ve arazi istatistik cetvelleri. Bu cetvellerde 90 mıntıka, 6800 küsur sokak ve caddede bulunan binalar mahiyet, kat adedi ve yapı türü bakımından sıralanıyor.

Hane’lerden Numaralı Ev’lere’nin esasını, mevzu evrakın yeni harflere aktarılması oluşturmakla beraber kitapta önemli ekler de yer alıyor. “Tahrir Memurlarına Mahsus Mufassal Talimatname”, 1927 senesi itibarıyla İstanbul hamamları ve karakollarına ait listeler, Mimar Kemaleddin Bey’in “Eski İstanbul ve İmar-ı Belde Belası”, “İmar-ı Belde Fikrinin Yanlış Tatbikinden Mütevellid Tahribat” başlıklı kıymetli yazıları ile Celal Esad Bey’in “Yarınki İstanbul: İstanbul’u Nasıl İmar Etmeli” yazısı bu eklerden sadece bir kaçı.



Kitabı yayına hazırlayan Erol Ölçer, sunuş yazısında Osman Nuri Ergin’i şöyle anlatıyor: Cumhuriyet’in ilk yıllarında, İstanbul sokaklarıyla ilgili çalışmaların en önemli şahsiyeti İstanbul’a tarifsiz pek çok hizmeti bulunan Osman Nuri Ergin’dir. Hangi kaynağa uzansanız, hangi gazeteyi karıştırsanız, hangi arşivi yoklasanız, hangi sokağın başına varsanız eğer katman katman İstanbul’a bakmayı öğrenmişseniz karşınıza Mektupçu Osman Bey çıkacaktır.”



Bir süre önce yine Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları tarafından yayımlanan Şehir Sokak Hafıza ile birlikte düşünüldüğünde, şehrin hafızasının ve toplumsal belleğin diri tutulması açısından özellikle İstanbul muhibleri ve şehir tarihçileri için ortaya göz alıcı bir tablo çıkıyor.