2-KAÇ DERECENİN ÜZERİNE ATEŞ DEMELİYİZ?
C: Bu ateşin ölçüldüğü yere göre değişir. Makattan (bebeklerde) yapılan ölçümlerde 38 derece ve
üzeri, ağızdan 37.5, koltuk altından 37.2, kulaktan 38 derece ve üzeri yüksek ateş olarak kabul edilir.
3-EN GÜVENİLİR ATEŞ ÖLÇÜM YÖNTEMİ HANGİSİDİR?
C: Ateş ölçümü için önceleri cıvalı termometreler kullanılmaktaydı ancak günümüzde bu yöntem,
cıvanın yan etkileri nedeniyle (aletin kırılması nedeniyle cıvaya maruz kalma suretiyle) giderek terk
edilmeye başlanmıştır. Artık elektronik aletlerle, dil altı, kulak ve en son temassız belli mesafeden
ölçümler yapılmaya başlanmıştır. Hastanın yaşına ve genel durumuna göre seçim yapılır.
4- ATEŞ NE ZAMAN TEHLİKELİ OLUR?
C: Ateşin yüksekliği ile hastalığın ağırlığı arasında bir bağlantı yoktur. Örneğin, çocuklarda ateşin en
sık nedeni olan basit bir viral enfeksiyonda 39-40 dereceye ulaşabilen bir ateş gözlenebilirken; çok
ciddi, hatta ölümcül olabilecek kanser gibi kimi hastalıklarda hafif bir ateş gözlenebilir. Burada önemli
olan hastanın genel durumudur.Genel durumu iyi olan, yani nefesi rahat,iştahı, yemesi,içmesi iyi olan,
uykusu normal, sıkıntısız bir kişide ateş olması biz hekimler açısından rahatlatıcı, aciliyet olmadığını
düşündüren bir durumdur.
5- ATEŞİN NEDENLERİ NELERDİR?
C: *Enfeksiyonlar: Bakteri, virüs, mantar…
*Kanserler: Lenfoma, lösemi, organ, doku kanserleri…
*Romatizmal (otoimmun) hastalıklar: SLE, Romatoid artrit, PAN…
*İltihabi Hastalıklar (enflamasyonlar): Sarkoidoz, kronik hepatit, crohn, ülseratif kolit…
*Doku hasarı: Travma, pulmoner, serebral infarktüs, myokard infarktüsü, kas yıkımı, flebit…
*Akut metabolik yetmezlikler: Addison, tirotoksikoz, feokromasitoma…
*İlaç ateşi: Bazı antidepresanlar, antibiyotikler, ritm ilaçları…
*Post op ateş: Ameliyat sonrası yükselen ateş
* Dehidratasyon ateşi: Büyük sıvı kayıpları sonrası ateş yükselir.
* Nedeni bilinmeyen ateş
6- ATEŞİN SEYRİNE GÖRE HASTALIK TAHMİN EDİLEBİLİR Mİ?
C: Bazı hastalıklarda ateş tipik bir seyir gösterir.Örneğin: Titreme ile ateşin birden yükselmesinde
sıtma, zatürre, bademcik iltihabı, idrar yolları enfeksiyonları akla gelebilirken, titreme olmadan
günden güne ateşin yükselmesinde tifo, brusella, tüberküloz gibi hastalıklar düşünülür. Devamlı
yüksek seyreden ateşte ise kanserler, otoimmmun hastalıklar, romatizmal hastalıklar, bakteriyel
endokardit akla gelebilir.
7- ATEŞTE VÜCUTTA BAŞKA NE GİBİ BELİRTİLER OLUR?
C: Ateşe neden olan hastalığa ve organa bağlı olarak bulgular çeşitlilik gösterir. Kabaca, titreme,
üşüme, çarfıntı, yaygın vücut ağrısı, kırgınlık, halsizlik, bulantı, kusma, iştahsızlık, baş ağrısı, uyku
bozuklukları, döküntüler, uçlarda renk değişiklikleri… gözlenebilir.
8- NEDENİ BİLİNMEYEN ATEŞ NEDİR?
C: Ateş şikayetiyle kliniklere başvuran hastaların çoğunda kısa sürede ateşin nedeni
bulunabilmektedir. Ancak bazı nadir hastalarda, hastalığı belirten özel bir bulgu olmadan haftalarca
süren ateş gözlenebilir. Yapılan tetkiklerle de bir sonuç elde edilemez. Bu tabloyu tanımlamak
için, nedeni bilinmeyen ateş (NBA) ifadesi kullanılmıştır. NBA diyebilmemiz için hastada şu 3 kriter
olmalıdır: 1- Süresi en az 3 hafta olmalıdır. Burada amaç virüslere bağlı enfeksiyonları, ameliyat
sonrası atreşleri ve ilaç ateşlerini dışlamaktır. 2- Ateş en az birkaç ölçümde 38.3 derecenin üzerinde
olmalıdır. Burada ise amaç genç kadınlarda belli dönemlerde olan periyodik ateşi dışlamaktır.
3- Hastada mevcut verilerle ateşin nedeni bulunamamış olmalıdır. Hastanede yatarak yapılan
incelemelerde 1 hafta içinde tanı konulamamış olmalıdır.
9- NEDENİ BİLİNMEYEN ATEŞ NEDENLERİ NELERDİR?
C: Enfeksiyonlar, bağ dokusu hastalıkları, romatizmal hastalıklar, kanserler…olabilir.
10- ATEŞ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
C: Ateşte tedavi öncelikle altta yatan hastalığa yönelik olmalıdır. Çok yükselemiş ateşte (39 derece
ve üzeri) ateşi düşürmek için ilk olarak ortamın ısısı ayarlanmalı, hastanın üzerindeki fazla kıyafetler
çıkarılmalı, kıvrım bölgelerine soğuk uygulama dediğimiz, ılık suda ıslatılmış temiz bir havlu, kumaş
ya da pamuk konmalıdır. Alkol, sirke gibi cildi tahriş edecek sıvılar sürülmemelidir. Ilık bir banyo
da ateşi düşürmeye yardımcı olur. Banyo yaparken hasta titremeye başlarsa su ısısı arttırılmalıdır,
çünkü titremede ateş yükselir. Özellikle bebeklerde, küçük çocuklarda ateş konusunda daha dikkatli
olunmalı, sıkı bir takip ve hızlıca tedaviye başlama yolu seçilmelidir.