Halk arasında basur veya mayasır olarak da bilinen hemoroidler makat kanalındaki toplar damarların genişleme ve şişmesi sonucu meydana gelir.
Zeytinburnu Times Haber Merkezi
Bilim dalında yapılan araştırmalara göre rahatsızlığın %58 den %86 ya insanlarda görüldüğü ve kadın,erkek arasında sıklık olarak fark bulunmadığı bildirilmiştir .Hayatı tehdit edecek derecede şikayete neden olmazlar.
Genelde birkaç gün içerisinde kendiliğinden küçülür ve iyi olurlar. Hemoroidler yerleşim yerine göre iç ve dış olarak ikiye ayrılır.
Anal kanalda linea dentata denilen anatomik sınırın üstünde kalanlar iç altında kalanlar dış hemoroidlerdir.İ
nternal (iç) hemoroidlerin en sık semptomu dışkı üzerinde ,bazen de tuvalet kağıdına sürülen kırmızı kanamaların görülmesidir.Bazen internal (iç) hemoroidler anüs dışına da uzanarak ağrıya sebep olabilirler.
Dış hemoroidler ağrılı şişme ve kanamaya neden olurlar.Müküsün aşırı artması da kaşıntıya neden olabilir.
Hemoroidal yastıkçıklar içerisindeki kollajen lifler yaşla birlikte gevşemeye ve yer yer kopmaya başlar.
Zaman içinde anal yastıklar yerlerinden kayar ve makattan dışarıya doğru çıkar.Hemoroidlerin hastalık haline dönüşmesinde ıkınma başlıca etkendir.
Kabızlık, lifli gıdalardan fakir beslenme , şişmanlık, mesleki nedenler , sürekli ishal de hemoroidal hastalığı tetikler.
Gebelikte ise mekanik etki yanında (rahmin toplar damarlara basısı) hormonal değişiklikler sonucu bağ dokusunda yumuşama ile hemoroid şikayetleri artar.
Klinik Bulguları Ve Belirtileri Nelerdir ?
Kanlı dışkı en önemli bulgudur. Makattan kanama, dışa doğru çıkan hemoroidal(iç) pakeler, ağrı, mukuslu sızıntı ve bunun yol açtığı kaşıntı.Kanama genellikle ağrısız ve büyük abdes esnasında ve takiben olur.
Hemoroidal(iç hemoroitler) ilk olarak kanama ,dışkılama esnasında kanama, kanama ve hemoroidal(iç hemoroidler) dışkılama sırasında yada kendiliğinden dışarı çıkarlar ancak elle içeri girerler en son evrede ise hemoroid pakeleri artık daima makat dışındadır ve içeriye elle itilemez ve ağrı ,ıslaklık,mukuslu salgı,bazen paker içindeki kanda pıhtılaşma (tromboz) görülen şikayetlerdir.
Hastaların çoğu neden doktora başvurmazlar ?
Hastaların çoğu utandıkları için doktora başvurmazlar. Kendi kendileri krem ve fitiller ile tedavi etmeye çalışırlar.
Ancak bilinmelidir ki makattan kanama sadece hemoroidler de olmaz. Kanamaya neden olabilecek birçok hastalığın yanında özellikle orta yaş ve üstündeki hastalarda barsak kanseri mutlaka şüphelenilmesi gereken önemli bir hastalıktır.
2-3 günden fazla kanaması olan hastaların mutlaka bir doktor kontrolünden geçmesi ve mümkünse rektosigmoidoskopik inceleme ile (kamera ile barsağın iç kısmı ve iç hemoroidlerin görüntülenmesi) kanama nedeninin araştırılması gerekmektedir. Herhangi bir tedaviye başlanmadan önce rektum ve sigmoid kolonun mutlaka incelenmesi gerekir.
Hemoroid’de Modern Ağrısız Tedavi Yöntemleri Nelerdir ?
- Konservatif tedavi:Ana kural yumuşak kıvamda dışkı yapılması sağlanmalı.Bu amaçla lifli gıdalardan zengin bir beslenme (tahıl, kepek ekmeği, meyve ve bol sebze) önerilip lokal tahribata yol açan baharat, alkol veya barsak hareketliliğini arttıran çay ve kahveden kaçınılması istenir.
Hastaya ıkınmadan dışkılaması ve sarkan pakeleri hemen yerine koyması öğretilir.
Sistemik olarak kullanılan diosmin hammaddeli ilaçlar akut hemoroid krizlerinde ve erken evre hemoroidlerin bir bölümünde faydalı olur.Ayrıca çeşitli kremler, losyonlar, fitiller hemoroidal şikayetlerin düzelmesi için kullanılır.
Band Ligasyon Yöntemi Nedir ?
Bang ligasyon yöntemi halk arasında sıklıkla boğma yöntemi olarak adlandırılmaktadır.
Bu yöntemde hemoroidal doku bir tüpün içine vakumlanarak dokunun dibine lastik bant konmakta böylece hemoroide giden kan akımı engellenmekte ve bir süre sonra düşmesi sağlanmaktadır.
Tromboze (kan pıhtılaşması) olmayan , örneğin sık sık kanayan l.derecede ll.deece ,daha az olarak da lll. Derecede iç hemoroidlerin pratik tedavisinde uygulanır.Çok ağrılı olacağından eksternal hemoroidlere lastik bant uygulanmamalıdır .
Bağlanan hemoroid pakesi bir,ii gün içerisinde eriyerek söner; bant düşer yerinde tek belirti vermeyen ,küçük bir yara kalır. Oda bir haftada kaybolur. Genelde birden çok seans tedavi yapılması gerekir. Uygulama sırasında ağrı en sıklıkla görülen semptomdur.
Bant ligasyon işlemi poliklinik şartlarda yapılması gerekir ve anestezi gerektirmez. Hastanın dışkısını yapmış olması gerektiren kısa süreli bir işlemdir. Genelde bir seansta bir hemoroid memesine band ligasyon yöntemi yapılır.
Skleoterapi:
Damar komşuluğuna verildiğinde damar duvarında yaptığı yıkım sonucunda duvarların birbirine yapışmasına ve böylece de hemoroidal dokunun sönmesine neden olur Kanamanın asıl sorun olduğu 1. ve 2. derece hemoroidlerde uygulanır.
Özel olarak hazırlanmış sklerotan maddenin hemoroid pakesinin dip kısmına verimesi işlemidir.Bir kaç seans gerektirebilir, işlem sırasında ve sonrasında hasta ağrı duymaz.
Cerrahi tedavi:
İleri evrelerde özellikle aşağıdaki durumlarda uygulanır.
-Şikayetlerin diğer yöntemlerle giderilmediği vaka
-Tekrarlayan trombozlar
-Dış hemoroidin bulunması
-Ülser yada gangren varlığı
Hemoridten korunma yolları:
* Kabızlığı mutlaka çözünüz. Kabızlığınız olsa da olmasa da dışkılama ihtiyacı tam belirginleştiğinde gidin “galiba tuvaletim gelecek ” diye tuvalete gidip beklemeyiniz.Tuvalete asla okuyacak bir şeyler götürmeyiniz.
· Nerde olursanız olun asla dışkılama ihtiyacınızı ertelemeyiniz .
· Tuvalette 1.5-2 dakikadan fazla kalmamaya özen gösteriniz.
Mümkün olduğunca günün aynı saatlerinde dışkılamaya gidiniz, özellikle kahvaltı sonrası gitmeyi alışkanlık haline getiriniz.
· Bol posa içeren gıdalar(sebze, meyve, kepek) çok tüketilmelisiniz.
· Uzun süre aynı pozisyonda kalmayınız.
· Alkol ve baharatlı gıdalardan uzak durun.
· Doğru teşhis için doktorunuza muayene olun.
Haber Servisi : İstanbul Times Haber Ajansı (İTHA)