Dünya kütüphanelerine kaynak sayılacak nitelikte eserler ortaya koyan Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları, 2016 yılında İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi iş birliğiyle üçüncüsünü düzenledikleri “Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası” konulu sempozyum tebliğlerini, “Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikri Eserler)” adlı kitapta yayın hayatına kazandırdı. 17’nci yüzyıldaki Osmanlı ilim ve fikir dünyasını konu edinen kitap toplam 597 sayfadan oluşuyor.

Prof. Dr. Hidayet Aydar ve Ali Fikri Yavuz’un editörlüğünü yaptıkları “Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikri Eserler)” adlı kitap, Prof. Dr. Erol Özvar, Prof. Dr. Kaşif Hamdi Okur, Prof. Dr. Fuat Aydın, Doç. Dr. Süleyman Kaya, Doç. Dr. Mehmet Kalaycı, Yrd. Doç. Dr. Berat Açıl, Yrd. Doç. Dr. Şükrü Maden, Yrd. Doç. Dr. Harun Kuşlu, Yrd. Doç. Dr. İbrahim Baz, Yrd. Doç. Dr. İrfan İnce, Öğr. Gör. Dr. Elif Tokay, Dr. Kadir Ayaz, Arş. Gör. Mustafa Celil Altuntaş, Arş. Gör. Gülsüm Korkmazer, Doktor adayı Recep Arpa, Doktor adayı Yılmaz Şentürk ve Doktor adayı Kübra Şenel’in araştırmaları sonucu ortaya çıkan tebliğlerden oluşuyor.

Kitabiyat, Tefsir, Hadis, Fıkıh, Tasavvuf ve Mezhepler Tarihi, Dinler Tarihi, Mantık ve Felsefe bölümlerinden oluşan kitap, www.zeytinburnu.istanbul/Kultur-Yayinlari adresinden de ücretsiz olarak okurların erişimine sunuldu.

17. yüzyıldaki Osmanlı ilim ve fikir dünyasının derinlemesine analiz edildiği kitapta; Osmanlı Dünyasında Yazma Eser Üretkenliği, On Yedinci Yüzyıl İstanbul’unda Âlim ve Kitap İlişkisi: Cârullah Efendi Örneği, 17. Asır Osmanlı Tefsir Hareketine Panoramik Bakış, Osmanlı 17. Yüzyılında Sûfî Müfessir Abdülhay Celvetî ve Fetih Sûresi Tefsiri, Osmanlı Halkının ‘Muteber’ Kitapları: Tibyân Tefsiri Örneği, Köprülülerin Şam, Mısır ve Hicâz Ulemâsı ile Münâsebetlerinin Osmanlı Hadis Çalışmalarına Yansıması (İcâzet ve Kütüphane), Süyûtî’nin el-Câmi‘u’s-Sağîr’inin Osmanlı Hadis Eğitimindeki Yeri, Kadızâdeliler-Sivâsiler Çatışmasının Hadis Şerhlerindeki Tezahürleri (Bidâatü’l-Vâizîn ve Mecâlisü’l-Ebrâr), 17. Yüzyıl Osmanlı Fıkıhçılarının Nevazile Yönelik Fıkhî Argümantasyonu (Mehmed Fıkhî el-Aynî ve Risâletü’d-Duhân ve’l-Kahve Örneği), 17. Yüzyılın Büyük Şeyhülİslâmı Zekeriyazâde Yahya Efendi’nin İlmî Kişiliği ve Osmanlı Hukukuna Bazı Katkıları, Dinde Tasfiyeci Zihniyetin 17. Yüzyıldaki Temsilcisi: Kadızâdeliler, Birgivî Mirasının Toplumsal ve Metinsel Taşıyıcıları: Kadızâdeliler ve Etrafındaki Ulema, 17. Yüzyıl Tasavvuf Şiirinde Vahdet/Tevhid: Hüdâyî, Mısrî ve Abdülahad-ı Nûrî Örneği, Kara Halil’in Fenârî Haşiyesi’nde Formel Mantık Konularının Ele Alınışı, Siyâlkûtî’nin Zihnî Varlık Tasavvuru, Bir 17. Yüzyıl İhtida Anlatısı: Bir Atinalı Mühtedî, Bir Osmanlı Kadısı, 17. Yüzyıl Hıristiyan Arap-Süryani Literatürüne Bir Bakış: Konular ve Tartışmaları yer alıyor.

Zeytinburnu Belediyesi olarak, uzun yıllardır gerek Zeytinburnu Kültür ve Sanat Merkezi, gerekse Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları bünyesinde kültür ve sanat etkinlikleri düzenlediklerini belirten Zeytinburnu Belediye Başkanı Murat Aydın, kitapla ilgili düşüncelerini şöyle dile getiriyor:

“Malumunuzdur ki “yarınların inşası” mefhumu, dile kolay gelse ve sıkça tekrarlansa da hakkından kolaylıkla gelinebilecek bir söz değildir. Yarınları kurmak için geçmişi her veçhesiyle anlamaya, yorumlayabilmeye ve bu maksatla yapılan çalışmalara hız vermeye mecburuz. 2016 yılında üçüncüsü düzenlenen “Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikri Eserler)” sempozyumlar dizisine ev sahipliği yapmak, sempozyum tebliğlerinin kitaplaşması için elimizden geleni ortaya koymak bizim için sadece bu sebepten bile bir zorunluluktur. 22-23 Aralık 2016’da gerçekleşen toplantı, serinin 17. yüzyılı konu edinen sempozyumuydu. Değerli hocalarımızın katılımı ve çalışmalarından ziyadesiyle faydalandığımız bu mecliste dile getirilenlerin kitaplaşmasının ilim ve kültür dünyamız adına da sevindirici olduğunu düşünüyorum.”

“Elinizdeki kitap, ‘Dün dünde kaldı cancağızım, bugün yeni şeyler söylemek lazım’ diyen mütefekkirlerimizin dünü anlayıp bugüne söz söyleme çabalarının meyvelerindendir. Bu vesile ile sempozyum ve kitapta emeği geçen ilim adamlarına, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesine, saygıdeğer danışma ve yürütme kurulu üyelerine ve mesai arkadaşlarıma teşekkür ederim.”

Kitabın editörlüğünü üstlenen Prof. Dr. Hidayet Aydar ve Ali Fikri Yavuz ise eserle ilgili düşüncelerini şöyle dile getiriyor:

“İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi tarafından “Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikri Eserler)” üst başlığı ile beş sempozyum olarak tasarlanan konferanslar serisinin İstanbul’un fethinden Süleymaniye Medreseleri’nin kuruluşuna kadarki dönemi içine alan birincisi, 19-21 Aralık 2014 tarihinde düzenlenmişti. Bu birinci sempozyumun tebliğleri 2015 yılında Klasik Yayınları tarafından yayınlandı. Aynı üst başlıklı Osmanlı’nın 16. yüzyılını konu edinen ikinci sempozyum ise Zeytinburnu Belediyesi’nin işbirliği ile 19-20 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirildi. Bu toplantının tebliğleri yine Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları tarafından Şubat 2017’de okurlarıyla buluşturuldu. Geleneği bozmayarak, 22-23 Aralık’ta serinin 17. yüzyılı konu edinen üçüncü sempozyumu da geçtiğimiz yıl Zeytinburnu Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Elinizdeki kitap, bu toplantıda sunulan tebliğlerin önemli bir kısmını ilim dünyasının istifadesine sunmaktadır.”

İnternet adresinden ücretsiz olarak okurların erişimine sunulan “Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikri Eserler) kitabına Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları’ndan da ulaşılabilir.